Nadmierna potliwość w okresie dojrzewania — jak sobie z nią radzić? 

Czujesz się jak rozstrojone radio? Towarzyszy ci na zmianę radość, złość, niepokój, niezrozumienie i frustracja, a twoje ciało intensywnie się zmienia nie do poznania? Do tego wszystkiego jeszcze dołączyły wstydliwe plamy pod pachami i nieprzyjemny zapach? Witamy w okresie dojrzewania. Dziś pomożemy ci bardziej zrozumieć twój problem.

Na początek powiedzmy sobie jasno — podczas dojrzewania pocisz się bardziej — to całkowicie normalne! Najważniejsze jest zrozumienie, co dzieje się w twoim organizmie. Pozwoli Ci to umiejętnie sobie z tym radzić. Dowiedz się więcej na temat nadmiernej produkcji potu.

Po co wydzielanie potu występuje w organizmie człowieka? 

Człowiek należy do istot stałocieplnych. Oznacza to, że organizm reguluje ciepłotę ciała dla utrzymania jego równowagi. Wysiłek fizyczny, trawienie pokarmów oraz inne czynności sprawiają, że organizm się rozgrzewa. Zatem potrzebuje termoregulacji. Pot parując z powierzchni ciała, chłodzi je oraz w niewielkim stopniu wspomaga usuwanie toksyn z organizmu. Choć mechanizm ten bywa nieprzyjemny, nie powinien być traktowany jak choroba. Brak tej naturalnej funkcji mógłby być oznaką problemów zdrowotnych. Dopiero nadpotliwość (hiperhydroza) może być uznana za anormalną.

Pocenie się w okresie dojrzewania — co warto wiedzieć? 

Okres dojrzewania wiąże się ściśle z burzą hormonów, a hormony odpowiadają za kontrolę funkcji fizjologicznych w organizmie m.in właśnie emisję potu. Za pot odpowiedzialne są gruczoły potowe apokrynowe, które uaktywniają się dopiero u osób w wieku młodzieńczym. W trakcie tego procesu ich działanie jest silniejsze niż zwykle, dlatego często dochodzi do nadmiernego wydzielania potu. Z czasem ten proces powinien się uregulować.

Co jeszcze warto wiedzieć o wzmożonym poceniu?

• nadmierna potliwość dotyczy wielu metabolicznych zmian w organizmie (wyższe tempo metabolizmu generuje więcej ciepła, więc rosną potrzeby utrzymania optymalnej temperatury ciała)
• następuje również intensyfikacja przeżyć emocjonalnych, wszystko nas mocniej dotyka, problemy stają się większe, często towarzyszy nam stres, ekscytacja, lęk — wszystkie te czynniki emocjonalne powodują zwiększoną emisję potu
• zmienia się też flora bakteryjna, więc twój pot może mieć przykry zapach
• do intensywnego zapachu mogą prowadzić również nieprawidłowe nawyki higieniczne 
• przez to, że gruczoły apokrynowe są wciąż aktywne, może ci się wydawać, że pocisz się bez powodu
• częsta przypadłość w tym okresie to również tzw. nocne poty

Jak poradzić sobie z nadmiernym poceniem się i brzydkim zapachem potu? Domowe sposoby. 

Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci w walce z problemem: 

• higiena osobista: koniecznie dbaj o regularną higienę, aby usunąć pot i bakterie, które mogą powodować brzydki zapach ciała, możesz wspomóc się antybakteryjnym mydłem do ciała
• dezodoranty i antyperspiranty: wybierz skuteczny dezodorant, który neutralizuje wilgoć i zapach, w szczególnych przypadkach warto też sięgnąć po antyperspirant, który pomoże w walce z nadmierną potliwością lub łączyć ze sobą te dwa produkty np. antyperspirant na noc i dezodorant na dzień
• odzież: sięgaj po naturalne materiały, które pomagają skórze swobodnie oddychać np. bawełna, unikaj noszenia tkanin, które trzymają wilgoć oraz ciepło (poliester)
• jedzenie: staraj się unikać ostrych przypraw w potrawach, słodyczy, kofeiny, używek oraz przetworzonej żywości, pij dużo wody
• styl życia: staraj się unikać stresu, możesz np. nauczyć się technik radzenia sobie ze stresem takich jak głębokie oddychanie, czy medytacja

Kosmetyki pod pachy pomocne w walce z problemem

Rozumiesz już proces, który zachodzi w twoim organizmie. Czas na dobór odpowiedniego produktu do pielęgnacji skóry pod pachami.

Dezodoranty

Skupiają się na neutralizacji zapachów. Mają delikatne składniki, które są odpowiednie dla osób o wrażliwej skórze. Działają nawilżająco, łagodząco i kojąco podrażnienia. Są również bogate w składniki antybakteryjne i pochłaniające wilgoć. Z powodzeniem możesz sięgnąć po dezodoranty w kremie od 4 Szpaków. Są bezpieczne do stosowania w młodym wieku. 

Antyperspiranty

Mają na celu redukcję potu, ale działają głównie na powierzchni skóry. Zawierają podobne składniki jak blokery potu, lecz ich stężenie i formuły są zazwyczaj mniej intensywne, co oznacza, że są bardziej odpowiednie do codziennego stosowania.

Blokery potu

Zwane również inhibitorami potu. Są to zaawansowane preparaty, zawierające silne składniki aktywne, które częściowo lub całkowicie blokują emisję potu np. związki aluminium (chlorek glinu) lub inne substancje hamujące wydzielanie potu. Przeznaczone są zwykle do leczenia nadpotliwości u osób, którym standardowe preparaty nie są pomocne. 

Kiedy mamy do czynienia z nadpotliwością nadzwyczajną? 

Nadpotliwość w młodzieńczym wieku łączy się z nadaktywnymi gruczołami apokrynowymi. Znajdują się one w wybranych okolicach ciała, czyli tam, gdzie występują mieszki włosowe. Problem ten nie powinien dotyczyć powierzchni skóry dłoni i stóp. Jeśli ta dolegliwość występuje również w tych obszarach, warto zgłosić się do lekarza w celu ustalenia przyczyny. Czasem nadmierne pocenie się może mieć podłoże chorobowe np. w przypadku nadczynności tarczycy, w chorobach układu nerwowego, układu krążenia, cukrzycy, zaburzeniach psychogennych i w infekcjach grzybiczych lub bakteryjnych. 

Jeżeli problem ten jest przypadłością, która znacznie zaburza twój komfort życia koniecznie, rozważ wizytę u lekarza. Specjalista określi przyczyny i terapię nadmiernej potliwości takimi metodami leczenia jak: chirurgiczne usunięcie gruczołów potowych, leki lub zabiegi medyczne np. toksyną botulinową.

Pamiętaj! Proces dojrzewania jest indywidualny i u każdego może objawiać się w różny sposób. Nie warto porównywać się z innymi osobami. Jest to zależne od wielu czynników. Nabyta wiedza sprawi, że przejdziesz przez ten czas lżej i pamiętaj to tylko pewien okres, który z biegiem czasu się kończy :) 

Źródła:

Baker, Lindsay B. „Fizjologia funkcji gruczołów potowych: rola pocenia i składu potu w zdrowiu człowieka”. Temperatura , t. 6, nr 3, lipiec 2019, s. 211–59. DOI.org (Crossref) , https://doi.org/10.1080/23328940.2019.1632145

Gelbard, Christina M., i in. „Pierwotna nadpotliwość dziecięca: przegląd aktualnych opcji leczenia”. Pediatric Dermatology , t. 25, nr 6, listopad 2008, s. 591–98. DOI.org (Crossref) , https://doi.org/10.1111/j.1525-1470.2008.00782.x.

Martin, A., i in. „Skuteczna profilaktyka pocenia się wywołanego stresem i powstawania nieprzyjemnego zapachu z ust u nastolatków”. International Journal of Cosmetic Science , t. 33, nr 1, luty 2011, s. 90–97. DOI.org (Crossref) , https://doi.org/10.1111/j.1468-2494.2010.00596.x.

Yong, Angeline. „SKÓRA W OKRESIE DOJRZEWANIA”. All About Eve , autor Annabel Chew i in., WORLD SCIENTIFIC, 2022, s. 47–54. DOI.org (Crossref) , https://doi.org/10.1142/9789811237805_0006